Onderzoekslijn Pro-Fit

In mijn proefschrift heb ik onderzoek gedaan naar het gebruik van feedback van Measurement-Based Care (MBC). In het eerste deel onderzochten we verschillende randvoorwaarden voor het gebruik van MBC in de jeugd-GGZ. We concludeerden dat de Evidence-Based Practice Attitude Scale (EBPAS) bruikbaar is om vast te stellen in hoeverre behandelaars een positieve attitude hebben ten aanzien van evidence-based interventies zoals MBC. De Treatment Support Measure (TSM) blijkt bruikbaar te zijn om de feedback van MBC te voorzien van concrete tips om de behandeling te verbeteren. In het tweede deel onderzochten we wat de effectieve onderdelen zijn van MBC in de jeugd-GGZ. Daarnaast onderzochten we de effecten van MBC-implementatiestrategieën in de basis-GGZ voor volwassenen. Er konden geen eenduidige conclusies worden getrokken en het implementeren en borgen van het gebruik van MBC bleek zeer complex te zijn. Daarom hebben we aanbevelingen gedaan om de implementatie en het gebruik van MBC te verbeteren.

Onderzoekers:
Maartje van Sonsbeek
Bea Tiemens
Giel Hutschemaekers
Jan Willem Veerman

Contactgegevens:
m.van.sonsbeek@propersona.nl

Publicaties:

• Van Sonsbeek, M. A., Hutschemaekers, G. J., Veerman, J. W., & Tiemens, B. G. (2014). Effective components of feedback from Routine Outcome Monitoring (ROM) in youth mental health care: study protocol of a three-arm parallel-group randomized controlled trial. BMC Psychiatry, 14(1), 1-11.
• Van Sonsbeek, M. A., Hutschemaekers, G. J., Veerman, J. W., Kleinjan, M., Aarons, G. A., & Tiemens, B. G. (2015). Psychometric properties of the Dutch version of the Evidence-Based Practice Attitude Scale (EBPAS). Health Research Policy and Systems, 13(1), 1-12.
• Van Sonsbeek, M. A., Holtmaat, C. J., Tiemens, B. G., Hutschemaekers, G. J., & de Jong, K. (2017). Psychometric properties of the Dutch version of the Treatment Support Measure (TSM) parent and youth form. Clinical Psychology & Psychotherapy, 24(5), 1205-1218.
• Van Sonsbeek, M. A., Hutschemaekers, G. J., Veerman, J. W., Vermulst, A., Kleinjan, M., & Tiemens, B. G. (2021). Challenges in investigating the effective components of feedback from Routine Outcome Monitoring (ROM) in youth mental health care. Child & Youth Care Forum, 50(2), 307-332.
• Van Sonsbeek, M. A., Hutschemaekers, G. J., Veerman, J. W., Vermulst, A., & Tiemens, B. G. (in press). The results of clinician-focused implementation strategies on uptake and outcome of Measurement-Based Care (MBC) in general mental health care. BMC Health Services Research.

Er is toenemende aandacht voor de actieve rol van cliënten in hun behandeling. Zelfregie in een klinische setting gaat over het vermogen zelf richting te geven aan het leven, waarbij ondersteunende mensen (zoals therapeuten) zoveel mogelijk proberen aan te sluiten bij wat belangrijk is voor de cliënt. Ondanks dat er in de geestelijke gezondheidszorg (en bij Pro Persona) veel aandacht is voor zelfregie, is er nog weinig wetenschappelijk onderzoek naar gedaan. Wel is er recentelijk een zelfregie vragenlijst ontwikkeld om inzicht te krijgen in dit onderwerp. Mijn promotietraject heeft als doel deze vragenlijst verder te valideren. Van hieruit onderzoeken we: (1) in hoeverre cliënten meer zelfregie ontwikkelen over de loop van behandeling; (2) hoe zelfregie relateert tot andere behandeluitkomsten zoals klachtenreductie; en (3) of we de zelfregie van cliënten kunnen verbeteren door middel van interventie.

Onderzoekers:
Sam de Haas
Pauline Janse
Giel Hutschemaekers
Bea Tiemens

Contactgegevens:
s.de.haas@propersona.nl

In het kader van de opleiding tot klinisch psycholoog voert Ronald Roskam een onderzoek uit naar het ontwikkelen van een vragenlijst om het behandelproces te monitoren en evalueren. Twee focusgroepen hebben plaatsgevonden waarbij de behoeftes van cliënten en therapeuten werden geïnventariseerd. Op basis hiervan is een werkvragenlijst ontwikkeld die vervolgens door therapeuten en cliënten gebruikt zal worden, waarna wederom 2 focusgroepen zullen plaatsvinden. De feedback uit de focusgroepen wordt gebruikt om de vragenlijst te verbeteren. Als vervolgonderzoek is de planning om de psychometrische kwaliteiten te onderzoeken.

Onderzoekers:
Ronald Roskam
Pauline Janse

Contactgegevens:
r.roskam@propersona.nl

Therapeuten verschillen in hoe effectief zij zijn en er zijn aanwijzingen dat zij zichzelf kunnen overschatten. Een recente studie die wij hebben uitgevoerd met data uit de basiszorg laat zien dat er mogelijk verschillende typen therapeuten zijn. Er konden vier groepen worden onderscheiden, namelijk: therapeuten die goede resultaten behalen op verschillende behandeluitkomsten, therapeuten die effectief zijn op het vlak van symptoomreductie/ verbetering functioneren, maar een hoge drop out percentage hadden, therapeuten die veel doorverwezen en therapeuten waarbij cliënten niet zo veel verbeterden en waarbij cliënten ook minder tevreden waren over hun behandeling. Deze bevindingen willen wij repliceren in data van specialistische zorg. Ook zal nader worden onderzocht bij welke cliënten deze therapeuten effectief zijn en wat voor kenmerken therapeuten hebben.

Onderzoekers:
Pauline Janse
Giel Hutschemaekers

Contactgegevens:
p.janse@propersona.nl